چرم دوزی از کجا شروع شد ؟

آغاز پیدایش هنر چرم دوزی

 چرم دوزی : حدود 5000 سال قبل اولین لوازم چرمی متولد شدند. تاریخچه، تکنیک‌ها و خلق آثار هنری”چرم‌دوزی یک هنر قدیمی و شگفت‌انگیز است که در طول تاریخ از دوران‌های باستانی تا به امروز ادامه یافته است. طبق تحقیقات انجام شده قدیمی ترین آثاری که از صنایع چرمی پیدا شد ، یک کفش چرمی مربوط به شهر زیبای تبریز است.

این کفش هم اکنون در موزه ارمنستان نگهداری می شود. این اثر هنری به هیچ وجه شباهتی با کفش های شکیل و زیبای چرمی که در دوره ما تولید می شود ندارد.

 همین طور که در عکس زیر مشاهده میکنید داخل کفش با علف پر شده است. البته هنوز باستان شناسان مطمئن نیستند که این نمونه برای گرم نگه داشتن پا بوده یا دلیلی دیگر.

همچنین هنوز کسی مطمئن نیست که این کشف، نمونه ای از کفش زنانه بوده یا کفش مردانه. البته سایز کفش نسبتاً کوچک است؛ در مقایسه با سایز کفش های امروزی، این کفش هم اندازه سایز ۳۸ زنانه است. اما ممکن است در آن دوره تاریخی توسط مردان هم استفاده شده باشد.

شاید برایتان این سوال پیش آمده است که این کفش چگونه تاکنون سالم مانده است ؟ باستان شناسان دلیل سالم ماندن این کفش تا زمان حال را شرایط ثابت، خنک و خشک غار میدانند. همچنین کف غار نیز پوشیده از فضولات گوسفند بوده است؛ این فضولات مانند ضمانت حفظ این کفش ها در مدت چندهزار سال بوده است. به گفته محققان ابتدا تصور میشد که این کشفیات متعلق به ۷۰۰-۶۰۰ سال باشند. اما پس از بررسی مواد سازنده در ۲ آزمایشگاه رادیوکربن در آکسفورد و کالیفرنیا، معلوم شد که این کشف، قدیمی ترین کفش چرمی جهان است.

ناگفته نماند که اولین ابزارهای چرمی نیز در حدود 5000 سال قبل از میلاد مسیح در سومر باستان (جنوب عراق امروزی) کشف شده است. 

همانطور که میدانیم چرم از زمان های زیست بشر اولیه یکی از کالاهای پر اهمیت و حیاتی به شمار میرفته است. در آن دوران از پوست حیوانات برای تهیه  لباس، کفش و سر پناه و اغلب برای محافظت از عناصر طبیعت مانند سرما و گرما استفاده می‌شد.

گسترش صنعت چرم دوزی در ایران معاصر

در دوره قاجار انواع چرم به مقدار زیاد در شهر های ایران تولید می‌شد. همدان دراین دوره مرکز مهم تولید نوعی چرم معروف به چرم همدانی بود که از پوست گوسفند تهیه می‌شد؛ و در این دوره از جمله کارهایی که امیر کبیر در سال ۱۲۶۷ به نمایشگاه لندن فرستاد پوست بود. در ادامه و در دوران پهلوی اولین کارخانه چرم سازی ایران در سال ۱۳۰۸ شمسی در شهر تبریز بنا شد و پس از آن در همدان، تهران، اصفهان و برخی شهرهای دیگر نیز کارخانه‌هایی تاسیس شد به طوری که در سال ۱۳۳۷ تعداد ۲۲ کارخانه در ایران مشغول به کار بودند.

در دوران فعلی با رونق شهرک‌های صنعتی چرم در اطراف شهرهای بزرگ از جمله تهران، تبریز و مشهد، تولید چرم طبیعی و محصولات چرمی رونق گرفت و با توسعه شبکه‌های فروشگاهی برندهای مطرح در صنعت چرم، مردم ایران در اقصی نقاط کشور توانستند به محصولاتی با کیفیت دسترسی داشته باشند.

در حال حاضر قدیمی‌ترین منابع نوشته شده مربوط به چرم در مصر باستان و در حدود 1300 سال قبل از میلاد نوشته شده است. در این زمان دباغی‌ها با توجه به اینکه تهیه کردن چرم بوی بدی داشته، در فاصله بسیار دور از محل زندگی شهری قرار داشتند.

هر جامعه با توجه به تاریخچه، رسوم، و سلایق خود الگوها و طراحی‌های خاص خود را در چرم‌دوزی پدید آورده است. با گذر زمان و تکامل تکنولوژی، چرم‌دوزی از یک فرآیند عملی به یک هنر زیبایی تبدیل شد. هنر چرم دوزی یا سراجی جزء یکی از صنایع ایران است که از گذشته تا کنون در میان مردم رایج بوده و تامین کننده نیاز های روزمره مردم بوده است. چرم دوزی در طول تاریخ کاربرد های زیادی داشته و یک هنر ارزشمند محسوب می شود.

تکامل و تغییرات در هنر چرم دوزی

با پیشرفت فناوری و تغییرات در سلایق مردم جامعه، چرم‌دوزی نیز در حال تغییر است. استفاده از تکنولوژی‌های نوین در طراحی و تولید کیف‌ها و لوازم چرمی، همچنین توجه به مسائل محیطی و پایداری، به واحدی نوین از چرم‌دوزی راه یافته است.در نهایت، چرم‌دوزی به عنوان یک هنر و صنعت پویا و جذاب، همچنان محبوبیت خود را حفظ کرده و از یک فرآیند سنتی به یک هنر مدرن و خلاق ارتقا یافته است.

چرم‌دوزی یک هنر و صنعت باستانی است که به مرور زمان تکامل یافته است. از زمان اختراع چرم‌دوزی تا به امروز، چرم و انواع مختلف آن در فرهنگ‌ها و صنایع مختلف به کار رفته است. اما توصیف جزئیات کامل این مسیر در چند جمله قابل بیان نیست.

چرم معمولا باید از پوست حیوانات تهیه شود اما با پیشرفت دانش علمی بشر با روش های صنعتی چرم مصنوعی نیز تولید میشود. اما همه میدانیم که چرم طبیعی و وسایل ساخته شده با آن بسیار گرانبها و ارزشمند تر از چرم مصنوعی است.

انواع مدل چرم

چرم گاوی : چرمی مقاوم،نرم و بادوام است که در انواع رنگ های مختلف وجود دارد که هم می توان در تولید کفش و لباس از آن استفاده کرد هم میتوان در تولید دستکش ایمنی در کاربرد صنعتی از آن بهره برد.

چرم گوسفندی : چرمی با دوام و با کیفیت است که مانند چرم گاوی  انواع مختلف رنگ های آن در بازار وجود دارد و به دلیل قیمت مناسب و جنس نسبتا نازک بیشتر در تولید لباس های چرمی مانند کت چرمی کاربرد دارد.

چرم مصنوعی: این نوع چرم از ترکیب مواد نفتی ساخته شده و به دلیل کیفیت قابل قبول و ارزان قیمت بودن امروزه کاربرد بسیاری دارد.

چرم گیاهی: این نوع چرم از تانن و سایر عنصرهایی که در تنه و میوه برخی درختان مانند مازو بدست می آید. این نوع چرم فقط در صنعت حکاکی و قالب گیری چرم به کار برده می شود.

چرم آلونی: با استفاده از نمک آلیمنیوم ساخته می شود.

چرم ساغری: چرم تهیه شده از پوست اسب و الاغ است و از کیفیت قابل قبولی برخوردار است.

چرم گاومیش: چرمی بسیار ضخیم و با کیفیت می باشد که میتوان از آن به عنوان زیره کفش استفاده کرد.

در میان این همه تنوع مدل چرم ها استفاده از چرم گاو در تولید محصولات چرمی، علاوه بر زیبایی، به عنوان یک نماد مقاومت و دوام نیز شناخته می‌شود. همچنین طراحان مد در انتخاب چرم گاو برای خلق قطعات با دوام و سبک مدرن به چرم گاوی اعتماد دارند.

چرم گاو با ترکیب منحصر به فردی از مقاومت، زیبایی و نرمی، در دنیای صنعت چرم به عنوان یک جزء مهم و محبوب به شمار می‌آید. این چرم باعث ایجاد محصولاتی با کیفیت و سبک شده و جایگاه خود را به عنوان یکی از بهترین نوع‌های چرم در بازار جهانی حفظ کرده است.چرم گاو، یکی از پرکاربردترین و محبوب‌ترین انواع چرم در صنعت چرم‌دوزی است. یکی از جذابیت‌های چرم گاو، قابلیت آن در به خود گرفتن رنگ و پتین خوب است.

این ویژگی، امکان ایجاد طرح‌ و نقش های متفاوت و گوناگون را فراهم می‌کند و به طراحان این امکان را می‌دهد تا خلق آثار هنری و منحصر به فرد را در اختیار داشته باشند.علاوه بر تمام موارد ذکر شده، چرم گاو به دلیل ضخامت مناسب خود، در فرآیند دوخت به خوبی قابل کنترل است. این ویژگی باعث می‌شود که در تولید کیف‌ها، جزئیات دوخت به خوبی به نمایش درآید و محصول نهایی شکیل و مرتب باشد.

اصول نگهداری از محصولات چرمی 

 همه ما به خوبی میدانیم نگهداری هر شی گرنبها اصولی دارد ، حفاظت از محصولات چرمی نیز نیازمند رعایت یک سری از کار هایی است که در ادامه به ان می پردازیم.

از لوازم چرم باید از برخورد با هر شیء تیز محافظت شود چون در صورتی که روی آن خراشی بیفتد، دیگر قابل بازگشت نخواهد بود.

لکه ناشی از خودکار هیچ گاه از روی چرم پاک نخواهد شد و روی آن اثر ماندگار دارد.

عطر، اسپری و ادکلن را نباید مستقیم روی البسه چرمی  زد.

به هیچ وجه نباید البسه چرم را در ماشین لباسشویی شست ، چون پودر لباسشویی و آب می توانند کاملا چرم را خراب کنند.

شما نیز علاقه ای به یادگیری مهارت چرم دوزی دارید ؟

پاسخ شما اگر مثبت است، خبر خوبی برای شما داریم ، همانطور که می‌دانید، صنعت چرم در این روزها بسیار موفق بوده و طرفداران زیادی دارد، پس این کار و تبدیل چرم به یک محصول زیبا، مثل کیف چرم  و یا کیف چرم مردانه، می‌تواند بسیار جذاب بوده و شما را به کسب درآمد خوبی برساند، مخصوصا اگر طرح‌هایی که می‌زنید جدید و منحصر به فرد باشد.

سعی کنید برای یادگیری این هنر باستانی بهترین استاد کار را انتخاب کنید. در کار خود اول از هرچیزی کیفیت را در نظر بگیرید ، پس اگر به این هنر باستانی علاقه دارید، کافی‌است آموزش را شروع کنید.

استاد کبری عساکره یکی از برجسته ترین اساتیدی که چندین سال در زمینه تولید و خلق لوازم چرمی فعالیت دارند دلسوزانه مهارت ها و تجارب خود را به شما عزیز آموزش خواهند داد. 

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه ثبت نام در دوره ها با شماره 3685 780 0916 تماس حاصل فرمایید. 

 از طریق لینک زیر میتوانید محصولات تولید شده در کارگاه اهواز چرم را مشاهده کنید.

اهواز چرم